Ontstressen

Ontstressen versus stressmanagement: wat is het verschil?

Stress is een wijdverbreid probleem met diepgaande gevolgen voor zowel lichaam als geest. Hoewel veel mensen stress proberen te managen, ligt de sleutel tot werkelijke verandering in ontstressen – het actief verwijderen van stress.

Stressmanagement is als een pleister op een diepe wond: het verlicht de pijn tijdelijk, maar de oorzaak van de pijn blijft bestaan. Technieken zoals ademhalings- en hartfocus oefeningen, meditatie of medicatie pakken namelijk vaak de kern van het probleem niet aan, waardoor het lichaam dezelfde stressrespons blijft herhalen. En kan leiden tot chronische uitputting en gezondheidsproblemen.

Ontstressen daarentegen richt zich op het veranderen van het door trauma gestreste brein en het wegnemen van de triggers. Dit leidt tot het verdwijnen van stressreacties en een herstel van normale lichaams- en geestfuncties. Hierbij werken beide hersenhelften in harmonie samen.

Een verbonden brein

Een ‘verbonden brein’, vrij van stress, is de ideale staat waarin ons bewustzijn en onderbewuste naadloos en harmonieus samenwerken. Het is ook een toestand van coherentie in de hersenen die maximale communicatie en een maximale gegevensstroom tussen de linker- en de rechterhersenhelft mogelijk maakt. Hierdoor kun je optimaal gebruik maken van zowel je linker- als rechterhersenhelft. Wat leidt tot een gezonde lichaam en geest, een leven vol balans en voldoening.

Echter, deze harmonieuze balans is kwetsbaar en kan verstoord worden door de impact van trauma. Traumatische ervaringen kunnen een diepe kloof creëren en verhindert de efficiënte samenwerking.

 

Controleverlies: trauma vormt triggers

Trauma’s kunnen ontstaan door elke vorm van controleverlies, variërend van kleine incidenten zoals het laten vallen van een smartphone tot grote gebeurtenissen zoals een auto-ongeluk. Dit leidt tot een kortsluiting in het bewustzijn en een ‘black-out’, waarbij de zintuigen direct verbonden worden met het brein’s alarmcentrum.

Het gevolg is de geboorte van een trigger, die ons waarschuwt bij herkenning van die pijn. Wanneer we later in ons leven met vergelijkbare situaties of stimuli geconfronteerd worden, veroorzaakt de activatie van deze alarmcode (trigger) een stressreactie of traumaherbeleving. Het zorgt ervoor dat ons brein direct in de overlevingsmodus schiet.

 

Deze triggers kunnen leiden tot overdreven of irrationele reacties zoals angst- en paniekaanvallen, woede-uitbarstingen of dissociatie. Ze functioneren als mentale en emotionele tijdbommen, die onvoorspelbaar en irrationeel gedrag kunnen triggeren.

 

Overlevingsmodus: vechten, vluchten en bevriezen

Stressreacties, zoals vechten, vluchten of bevriezen, worden geactiveerd zodra we getriggerd raken. Deze reacties worden veroorzaakt door verstoringen in de hersenbalk die de linker- en rechterhersenhelft met elkaar verbindt, waardoor de informatiestroom tussen de hemisferen verstoord raakt. Vaak worden deze reacties niet (direct) herkend als stress en denken we dat bepaald gedrag noodzakelijk is.

Korte en lange termijn problemen

Op fysiek niveau kan aanhoudende stress leiden tot een verzwakt immuunsysteem, waardoor de kans op infecties en ziekten toeneemt. Bovendien kan het chronische stressoren zoals hart- en vaatziekten, spijsverteringsproblemen en slaapstoornissen veroorzaken.

Op psychologisch vlak kan langdurige stress leiden tot ernstige aandoeningen zoals angststoornissen, depressies en burn-out. Deze aandoeningen kunnen het dagelijks functioneren ernstig beïnvloeden, waardoor het moeilijker wordt om alledaagse taken uit te voeren en om te gaan met de uitdagingen van het leven. Stress kan ook onze cognitieve functies aantasten, zoals concentratie en geheugen, wat de productiviteit en het vermogen om nieuwe informatie te verwerken en te onthouden belemmert.

Op sociaal vlak kan stress de kwaliteit van onze relaties ondermijnen. Het kan leiden tot verminderde empathie, geduld en communicatievaardigheden, wat weer kan resulteren in conflicten met vrienden, familie en collega’s. De stressreacties van vechten, vluchten of bevriezen kunnen de verbinding met anderen en onze deelname aan de maatschappij belemmeren, wat kan leiden tot een gevoel van isolatie en eenzaamheid.

Het bijzondere is dat al deze problemen hun oorsprong vinden in de stress die ontstaan is in ons eigen brein. Zonder de oorzaak van deze stress aan te pakken, blijven we gevangen in een vicieuze cirkel van negatieve gevolgen, wat onze kwaliteit van leven aanzienlijk kan verminderen.

Stress en gezondheid

Stress is niet alleen een psychologische belasting, maar heeft ook aanzienlijke fysieke gevolgen. Als dit proces te vaak gebeurt, krijg je aandoeningen, wat ook wel ziektes genoemd wordt. Je krijgt uitputting van dezelfde hormonen en terugkoppelingssystemen in het lichaam.

Afhankelijk van welk orgaan het eerst of het meest deze uitputting toont, krijg je andere namen, andere diagnoses. Het mechanisme is echter vaak hetzelfde: trauma geeft alarmen in je brein – iedere keer het alarm aanslaat, doe je stressreacties (fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel) en de fysieke stressreacties leiden tot fysieke symptomen. Je lichaam vertelt jou dat het met deze alarmen (+ stressreacties) niet gediend is, dat je iets aan je leven moet veranderen én dat je de alarmen moet afzetten…

 

Meditatie, yoga en medicatie: tijdelijke verlichting

Meditatie, yoga, mindfulness, lichaamswerk, ademhalingstechnieken en medicatie worden vaak ingezet als middelen om stress te verlichten. Deze technieken zijn bijzonder effectief in het bieden van onmiddellijke ontspanning en vermindering van stresssymptomen op korte termijn. Zo helpt meditatie en yoga om, bijvoorbeeld, het (lichaams)bewustzijn te verhogen. Ze bevorderen de connectie tussen lichaam en geest, wat helpt om ons meer gegrond en aanwezig te voelen. Het versterkt ons prefrontale cortex, wat bijdraagt aan betere zelfobservatie en zelfregulatie, en verbeteren de emotionele controle.

Medicatie, voorgeschreven door een arts, kan ook nuttig zijn bij het beheersen van acute stress en angstsymptomen. Deze medicijnen kunnen snel verlichting bieden in tijden van intense stress of paniek, waardoor individuen in staat zijn om beter te functioneren in hun dagelijks leven.

Echter, ondanks de voordelen, lossen deze methoden de onderliggende oorzaken van stress niet op. Ze bieden een tijdelijke oplossing, maar veranderen niets aan de fundamentele triggers die de stressreacties veroorzaken. Zonder het aanpakken van deze dieperliggende triggers, blijven we vatbaar voor herhaalde stresservaringen, wat kan leiden tot een terugkeer van symptomen zodra de effecten afnemen.

Deze benaderingen kunnen ook een vals gevoel van veiligheid geven, waarbij men denkt het probleem opgelost te hebben. Terwijl in werkelijkheid de stressoren onder de oppervlakte blijven smeulen. Klachten verergeren dan waardoor er meer medicatie of oefening nodig is. Zo creëert het een steeds groter patroon van afhankelijkheid, zonder ooit de ware bron van stress aan te pakken.

 

Methoden voor ontstressen en lange termijn oplossingen

Om effectief te ontstressen, moeten we ons richten op het door trauma gestreste brein en de triggers loskoppelen van het alarmcentrum. Live The Connection biedt precies zo’n aanpak.

De kracht van Live The Connection ligt in zijn toegankelijke stappenplan dat door iedereen aangeleerd en toegepast kan worden. Deze methode focust op het elimineren van (trauma)triggers door direct te communiceren met het onderbewuste. Door het gebruik van specifieke commando’s en fysieke bewegingen, ontkoppel je de triggers van het angstcentrum in het brein, wat resulteert in opgeloste stress.

Uiteraard is en blijft het behouden van een gezonde levensstijl – voldoende beweging, goede slaapgewoonten, evenwichtige voeding en het vermijden van nieuwe stressfactoren – ook belangrijk.

De basis van innerlijke rust

Voordat we ons richten op de praktische aspecten van een gezonde levensstijl, is het essentieel om te erkennen dat de ware effectiviteit afhangt van innerlijke rust. Door te ontstressen richt je je op het uitschakelen van stressreacties, waardoor je een staat van neurobiologische rust bereikt, bekend als de ventrale vagus.

Vanuit deze staat van kalmte kan je gezonde gewoonten aannemen zonder te vervallen in gedragingen die slechts dienen als afleiding of ontsnapping van werkelijke problemen. Dit fundament van innerlijke rust stelt je in staat om elke activiteit te benaderen vanuit een authentieke en gezonde mindset, niet als een reactie op stress, maar als een bewuste keuze voor welzijn.

 

Een gezonde levensstijl en preventie van (nieuwe) stress

1. Emotioneel welzijn: Verminder stressbronnen zoals overmatig nieuws volgen en richt je op het ontstressen van je eigen emotionele triggers. Zodat je keuzes maakt die bijdragen aan positieve ervaringen.
2. Actieve zelfzorg: Toon affectie en genegenheid naar jezelf. Neem je gezondheid in eigen handen door regelmatig te bewegen, voldoende te slapen, en activiteiten zoals koud-warm douchen en aarding.
3. Sociale connectie: Investeer in betekenisvolle relaties die jouw authenticiteit vieren en je ondersteunen. Dit kan variëren van hechte vriendschappen en familiebanden tot gemeenschapsrelaties.
4. Voedingspatroon bijstellen: Kies voor een gezond, evenwichtig dieet met veel vers voedsel en beperk de inname van suikers, alcohol en bewerkt voedsel. Hydrateer en drink voldoende water. Of ga vasten.
5. Doelgerichtheid en productiviteit: Zet duidelijke, haalbare doelen en maak een plan om deze te bereiken. Focus op balans tussen ambitie en welzijn, en blijf tegelijkertijd flexibel. Houd het speels.
6. Spiritualiteit en transcendentie: Ontwikkel je innerlijke zelf en verbind je met iets groter dan jijzelf. Dit verdiept je begrip van je plek in de wereld en helpt je zinvolle levensdoelen te vinden.

 

Het is nooit te laat om te beginnen met ontstressen. Je schakelt jouw vecht-, vlucht- en bevriesreacties uit, waardoor je zelfhelende vermogen activeert. Dus waarom niet vandaag nog beginnen?

Plan hieronder een afspraak in: