Stress is een onvermijdelijk gevolg van de manier waarop ons lichaam reageert op situaties die als bedreigend worden ervaren.
Onze fysieke reacties omvatten de afgifte van bepaalde ‘overlevingshormonen’, zoals adrenaline, en het activeren van stressresponsen die we kunnen onderverdelen in vechten 🥊, vluchten 🏃♂️ of bevriezen. ❄️
In dit artikel werpen we een licht op deze verschillende reacties, “de stressloop”, en hoe stress mensen van verschillende leeftijden beïnvloedt.
Stressreacties uitgelicht
1. Vechten 🥊
In situaties waar ons rationele kant van ons brein overactief is, voelen we niet goed wat we zeggen of doen. Typische reacties bij vechten zijn agressief optreden, anderen de schuld geven, negatieve kritiek geven, zichzelf rechtvaardigen en assertief zijn op een destructieve manier. Als we voortdurend in deze stressreactie verkeren, worden we cynisch of sarcastisch.
2. Vluchten 🏃♂️
Bij emotionele stress ervaren we onszelf als slachtoffer van de situatie en hebben we de neiging om situaties te vermijden. Typische reacties bij vluchten zijn het vermijden van contact met anderen, vluchten in meditatie, sporten, seks of winkelen, uitstellen en niet nadenken over het probleem. In deze stressreactie hebben we moeite om ons te concentreren en zijn we obsessief bezig met de situatie waaronder we lijden.
3. Bevriezen ❄️
Als stress ons brein in tweestrijd brengt, kan dit leiden tot verlamming, zelfkritiek en hoofdzakelijk fysieke symptomen. Bevriezingsreacties omvatten gevoelloosheid, een staat van verlamming, onbeweeglijkheid, verwarring en een gevoel van vastzitten. Deze respons kan leiden tot vermoeidheid, maag-, buik-, rug- of hoofdpijn, verlies van interesse en in extreme gevallen burn-out en depressie.
Hoe stress ons brein beïnvloedt 🧠
In stressmodus functioneert ons brein niet goed. Stress veroorzaakt een verstoring in het corpus callosum, de hersenbalk die beide hersenhelften met elkaar verbindt. Deze verstoring leidt tot een onbalans in de activiteit van de hersenhelften. Als gevolg hiervan raakt één hersenhelft over-actief en de andere juist te weinig actief. We vertonen dan vecht-, vlucht en bevriesreacties.
De stress-loop en het belang van ontstressen
Veel mensen zitten ook vast in een stress-loop. De stress-loop is een cyclus waarin we continu schakelen tussen verschillende stressreacties (vechten, vluchten en bevriezen) als gevolg van chronische stress. 😰
Deze cyclus belemmert ons in het leiden van een bevredigend leven en kan negatieve effecten hebben op ons sociaal, mentaal, emotioneel en fysiek welzijn. Het doorbreken van deze stress-loop is van cruciaal belang, iets wat kan worden bereikt door te (leren) ontstressen.
Dit creëert een verbonden brein, waardoor de ruimte schept om het helemaal anders te gaan doen.
Jongeren en stressreacties
Jongeren hebben vaak de neiging om bij stress te reageren met vecht- of vluchtgedrag. Dit is grotendeels te wijten aan hun jeugdige energie en het feit dat ze nog in ontwikkeling zijn. 🌱 Echter, naarmate ze ouder worden en energie niveaus verminderen, zijn ze meer geneigd om de bevriezingsreactie ❄️ te tonen.
Als mensen ouder worden en vaker “bevriezen”, kunnen er meer lichamelijke klachten optreden. Dit komt omdat de bevriesreactie vaak gepaard gaat met het vasthouden van spanning in het lichaam en het onderdrukken van emoties. Deze opgebouwde spanning en emoties kunnen uiteindelijk leiden tot lichamelijke klachten zoals vermoeidheid, hoofdpijn, rugpijn en maag- of darmproblemen, maar ook burn-out, depressie en andere ernstige ziekten en aandoeningen.
Het is essentieel om ons te richten op het elimineren van stress in ons dagelijks leven. Om dit te bereiken, moeten we eerst onze stressreacties (en stress-loop🔄) doorgronden. Door te focussen op het ontstressen en het hanteren van een gezonde levensstijl, kunnen we een evenwichtiger leven leiden, ongeacht leeftijd.
0 Reacties